İbn Cemâa

Kaynaklarda ismi Ebû Abdillâh Bedrüddin Muhammed b. İbrâhim b. Sa’dillâh b. Cemâa el-Kinânî el-Hamevî şeklinde zabt edilen ibn Cemâa, 4 Rebîülâhir 639’da (12 Ekim 1241) Hama’da dünyaya gelmiştir. Zekâsıyla oldukça erken yaşta fark edilen İbn Cemâa henüz yedi yaşında iken Buhâri’nin el-Edebü’l-müfred’ini rivâyet etmek için icâzet almıştır. On yedi yaşında babasıyla birlikte hacca giden müellif, burada pek çok âlimden istifade etmiş, sonrasında ise Mısır’a hicret ederek orada hadis ve kıraat ilimlerini okumuştur. Devlet adamları ve halk tarafından çok sevildiği için kendisine "şeyhüşşüyûh” unvanı verilen İbn Cemâa Dımaşk, Mısır ve Kudüs’te başkadılık yapmıştır. Ömrünün sonuna kadar talebe yetiştiren İbn Kayyim el-Cevziyye (ö.751/1350), Zehebî (ö. 748/1348), Ebü’l-Fidâ İbn Kesîr, Tâcceddin es-Sübkî, Ebu Hayyân el-Endelüsî gibi âlimler vardır. İbn Cemâa, 21 Cemâziyelevvel 733’te (7 Şubat 1333) vefat etmiş ve Karâfe Mezarlığı’nda İmam Şâfii’nin kabri yakınına defnedilmiştir. En meşhur eserleri şunlardır: En meşhur eserleri şunlardır: Îzâhu’d-Delîl, et-Tibyân fî li Mübhemâti’l-Ķurân, Gurerü’t-Tibyân fî men lem Yüsemme fi’l-Ķurân ve Keşfü’l-Meânî ani (fi)’l-Mü-teşâbih mine’l-Mesânî, el-Menhelü’r-Revî fî Ulûmi’l-Hadîsi’n-Nebevî, Münâsebâtü Terâcimi’l-Buhârî li-Ehâdî-si’l-Ebvâb, Tenkîhu’l-Münâzara fî tashîhi’l-Muhâbere, el-Umde fi’l-Ahkâm Tezkiretü’s-Sâmi ve’l-Mütekellim fî Edebi’l-Âlim ve’l-Müteallim.