İbn Rüşd

Batılılar tarafından Averroes olarak bilinen ve Aristoteles’in en büyük yorumcusu olarak kabul edilen büyük İslam filozofu İbn Rüşd, Aristoteles’in eserleri üzerine, onun doktrinine bağlı olarak kısa, orta ve uzun şerhler şeklinde üç bölümde sınıflandırılabilecek tarzda eserler ortaya koymuştur. 72 yıllık verimli geçen entelektüel ve siyasi bir yaşam içinde mantık, tabiat bilimleri, tıp, metafizik, astronomi, siyaset, ahlâk ve din ilimleri alanında yaklaşık 125 eser kaleme almış olan İbn Rüşd’ün Aristoteles’in eserleri üzerine farklı tarz ve uzunlukta yapmış olduğu 38 adet şerhten ancak 28 tanesi Arapça orijinaliyle günümüze ulaşmıştır. Ancak Batı dünyasında büyük bir ilgiye mazhar olan eserlerinin büyük bir kısmı İbranice ve Latinceye çevrildiği için, eksik kitapların bir kısmı bu dillerde günümüze ulaşmıştır. Modern dönemlerde de felsefî araştırmaların temel konularından biri kabul edilen Aristoteles’in eserlerine yapılan şerhler, felsefe tarihindeki ‘kayıp halka’yı temsil etmektedir. Felsefe tarihinde ‘Şarihler Şarihi’ olarak bilinen İbn Rüşd söz konusu olduğunda bu durum daha da önem kazanmaktadır. Zira Aristoteles’i, sisteminin bütünlüğü içinde yeniden inşa eden bu büyük filozof insanlık düşünce ve bilimine birçok yönden olduğu gibi bu hizmetiyle de büyük katkılar